Qurban siri 4

Niat Qurban

﴾ Dan disyaratkan ﴿ Niat pada qurban kerana bahawasanya qurban itu suatu ‘ibadat dan tiap-tiap ‘ibadat tiada sah ia melainkan dengan niat, melainkan pada qurban yang dita’yiinkan dengan nadzar, maka tiada disyaratkan baginya niat .

﴾ Dan disyaratkan ﴿ Bahawa hendaklah ada niat itu tatkala menyembelih dia . Dan harus mendahulukan niat atas menyembelih iaitu pada ketika ikrar ta’yiin dan jika tiada dihadhirkannya akan niat pada ketika menyembelih dia sekalipun seperti harus mendahulukan niat zakat atas membahagi dia .

Dan tiada memadai ta’yiin itu daripada niat . Dan harus berwakil akan seseorang menyembelih qurban dan memadailah niat yang berwakil, maka tiada hajat wakil kepada berniat .

﴾ Kata ﴿ Syeikhul Islam ; Hingga jikalau tiada tahu wakil akan keadaan yang disembelihnya itu qurban sekalipun tiada mengapa . Dan lagi, harus menyerahkan niat qurban kepada wakil itu jika ada wakil itu Islam lagi mumaiyyiz . Bersalahan jika ada ia kafir atau gila atau mabuk, maka tiada harus  kerana sekelian mereka itu tiada ahli bagi niat .

﴾ Kata ﴿ Syeikh Muhammad bin Sulaiman ; harus berwakil pada membeli na‘am akan qurban pada negeri yang lain dan pada menyembelih dia dan pada membahagikan dagingnya bagi sekelian miskin negeri itu maka iaitu zhahir, sama ada negeri itu Mekah atau lainnya, tetapi jangan dipindahkan dagingnya daripada negeri tempat berqurban kepada negeri yang lain, maka iaitu haram lagi akan datang kenyataannya . Dan sayugia hendaklah berwakil menyerahkan niat qurban kepada wakil pada masalah ini . والله ٲعلم     

     

﴾ Dan tiada ﴿ Harus lagi tiada memadai mengurban daripada orang yang hidup dengan tiada izinnya . Dan telah terdahulu perkataan bahawasanya harus bagi bapa atau nenek mengurbankan anak atau cucu daripada harta dirinya .

﴾ Dan demikian lagi ﴿ Tiada harus lagi tiada memadai mengurban orang yang mati dengan tiada washiat daripadanya, maka bersalahan dengan shadaqah . Bersalahan jikalau dengan washiatnya, maka iaitu harus .

﴾ Dan masuk ﴿ Waktu menyembelih qurban itu kemudian daripada terbit matahari pada hari raya dan kemudian daripada lalu masa kadar dua raka‘at sembahyang dan dua khuthbah yang ringan sekeliannya . Dan terafdhal menta΄khirkan dia hingga naik matahari segalah dan kemudian daripada lalu kadar yang tersebut itu { kemudian daripada sembahyang hari raya qurban } . Dan kekal waktunya hingga akhir sekelian hari Tasyrik iaitu tiga hari kemudian daripada hari raya haji kerana sabda Nabi Shallallaahu ‘alaihi wa sallam  :

                                ٌ ذَبْخ   التَّشْرِيق ِ   ٲيَّام ِ   كُلِّ   فِى                   

Ya’ni : ‘ Pada  tiap - tiap  hari  daripada  segala  hari  Tasyrik  waktu menyembelih  qurban ’ .

Maka adalah jumlah hari waktu menyembelih qurban itu empat hari iaitu hari raya haji dan tiga hari Tasyrik, kemudian maka barang siapa menyembelih qurban dahulu daripada hari raya atau pada hari raya tetapi dahulu daripada lalu masa kadar yang tersebut itu atau kemudian daripada sekelian hari Tasyrik, maka tiadalah sah qurbannya kerana sabda Nabi Shallallaahu ‘alaihi wa sallam :                     

نَرْجِعَ    ثُمَّ   نُصَلِّى   ٲنْ   هَذَا  يَوْمِنَا  فِى   بِهِ  نَبْدَٲ ُ   مَا   ٲوَّلُ  ﴿

ﻓَﺈنَّمَا   قَبْلُ   ذَبَحَ   مَنْ   وَ   سُنَّتَنَا  ٲصَابَ   فَقَدْ   ذلِكَ   فعَلَ   فَمَنْ  فَنَنْحَرَ

﴾     ﺷَﻲْءٍ    فِى    النُّسْكِ   مِنْ   لَيْسَ   وَ   ﻷ هْلِهِ   قَدَّمَهُ   لَحْمٌ    هُوَ     

Ya’ni : ‘ Pertama - tama  yang  kami  mulai  pada  hari  kami  ini  iaitu  bahawa kami  sembahyangkan  akan  hari  raya,  kemudian  maka  kembali  kami daripada  sembahyang,  maka  kami  sembelih  akan  qurban,  maka  barang siapa  mengerjakan  akan  yang  demikian  itu,  maka  sanya  diperolehlah  akan  sunat  kami  dan  barang  siapa  menyembelih  qurban  dahulu  daripada hari  raya,  maka  hanyasanya  iaitu  daging  yang  didahulukannya  akan  dia bagi  makanan  isi  rumahnya  jua  dan  tiada  ia  daripada  nusuk  pada  suatu jua  pun  ya’ni  tiada  kebilangan  ia  akan  qurban ’ .

Telah meriwayatkan akan dia Bukhari dan Muslim .

﴾ Furu’ ﴿ Jika dita’yinkan oleh seseorang pada nadzar akan seekor binatang yang mu‘in, maka tiba-tiba binasa ia dahulu daripada waktunya dengan tiada taqshirnya, tiada suatu atasnya . Inilah nadzar yang mu‘in 

Dan jika ia nadzar pada dzimmahnya kemudian ia tentukan seekor kambing kemudian binasa ia dengan tiada taqshir, maka tinggallah nadzar itu pada dzimmahnya seperti belum lagi ia ta’yinkan kambingnya 

Dan jika binasa itu dengan taqshir pada nadzar yang mu‘in itu, nescaya lazimlah atasnya yang terlebih banyak diberikan umpamanya, atau diberi harganya pada hari binasanya, dibeli seekor yang baik apa kadar harganya seekor atau dua apa yang bolehnya . 

Qurban siri 3 - Syarat Sah Haiwan Qurban

Syarat Qurban

﴾ Syahdan ﴿ Bahawa syarat qurban jika ada ia daripada unta, hendaklah ada umurnya genap lima tahun, dan jika ada ia daripada lembu atau kerbau atau kambing, maka hendaklah ada umurnya genap dua tahun, dan jika ada ia daripada biri-biri, maka hendaklah ada umurnya genap setahun, tetapi jika sudah mengugurkan ia akan giginya dahulu daripada genap setahun, maka iaitu memadai .

﴾ Dan lagi disyaratkan ﴿ Bahawa hendaklah qurban itu selamat daripada ‘aib yang mengurangkan daging, atau lemak atau hatinya, maka tiada memadai jika ada qurban itu berkudal { ditimpa penyakit kulit yang boleh mencacatkan nilai harga } dan jika sedikit kudalnya lagi diharap akan hilangnya sekalipun, atas qaul yang ashah kerana bahawasanya ia membinasakan akan daging dan mengurangkan qiimah .

﴾ Furu’ ﴿ Masuk di dalam kata ‘aib itu jikalau datang ‘aib pada waktu merebahkan dia sekalipun seperti patah kakinya atau putus ekornya .

﴾ Syahdan ﴿ Tersebut di dalam Majmu’ nuqil daripada segala Shahabat Syafi‘e r.h bahawasanya tiada memadai yang bunting akan qurban .

﴾ Kata ﴿ Syeikh Adzrai‘e ; dan menjazamkan dengan dia Syeikh Abu Hamid dan segala mereka yang mengikut dia . Intaha       

Dan iaitulah yang disahkan oleh Syeikh Syarbini di dalam Mughni . Dan yang  dii’timadkan Syeikh Ibnu Hajar dan Syeikh Ramli di dalam Tuhfah dan Nihaayah ; tiada memadai ia kerana bahawasanya buntingnya itu dibilangkan ‘aib yang menegahkan akan qurban . Dan sanya telah dinyatakan oleh ‘Ulama΄ bahawasanya bunting itu dibilangkan ‘aib pada mabi’ { barang yang diniagakan } dan shadaqah .

﴾ Adapun ﴿ Yang disebutkan Ibnu Rif ‘ah di dalam Kifaayah ; bahawasanya yang bunting itu memadai akan qurban kurang dagingnya itu dijabar dengan datang anaknya yang dalam perut, maka iaitu ditolakkan akan dia oleh segala ‘Ulama΄ dengan bahawasanya yang demikian itu menyalahi akan yang manqul daripada segala Shahabat Syafi‘e dan lagi katanya ; kurang dagingnya itu dijabar dengan daging anaknya itu ditolakkan akan dia oleh mereka itu dengan bahawasanya terkadang tiada hasil jabar dengan yang di dalam perut kerana keadaannya ‘alaqah jua, maka iaitu darah, bukan daging dan lagi pula bertambah daging itu tiada menjabar ia akan ‘aib kerana tiada memadai akan qurban yang panjang lagi gemuk atau yang kudal lagi gemuk dari kerana gemuknya itu tiada menjabar ia akan ‘aib panjangnya atau kudalnya .

﴾ Soal ﴿ Jika ditanya orang bahawasanya yang bunting pada zakat dibilangkan oleh mereka itu sempurna tiada ber‘aib, maka memadai ia akan zakat dan yang bunting pada qurban dibilangkan ia ‘aib, maka tiada memadai akan qurban, maka apa perbezaan antara keduanya ? 

﴾ Jawab ﴿ Dibezakan ia dengan bahawasanya yang maksud pada zakat itu nasl { anak keturunannya } jua, bukan baik dagingnya, dan yang dimaksud pada qurban itu  baik dagingnya bukan nasl . Inilah hukumnya yang bunting .

﴾ Adapun ﴿ Yang baharu beranak, maka iaitu memadai akan qurban pada kata Syeikh Ibnu Hajar dan Syeikh Ramli di dalam Tuhfah dan Nihaayah . Dan tiada memadai ia pada Khathib Syarbini di dalam Mughni .

﴾ Dan lagi disyaratkan ﴿ Bahawa jangan ada ia sangat tempang dengan    sekira-kira mendahulukan akan dia orang yang berjalan dan tertinggal ia daripada tempatnya tatkala pergi kepada rumput yang baik dan jika mendatang pincangnya itu di bawah kakinya sekalipun .

Dan jangan ada ia sangat kurus dengan sekira-kira hilang sum-sumnya . Dan jangan ada ia gila iaitu yang tiada tahu mencari tempat makanan maka jadi kuranglah makannya kerana bahawasanya yang demikian itu mewarisi kurus atau yang dungu hampir-hampir gila yang tiada berhadap kepada tempat rumputnya dan tiada mencari makan melainkan sedikit jua .

Dan jangan ada ia buta dua belah matanya atau sebelah matanya dan jangan dengan sebab putik { sejenis penyakit mata } yang menutup pada sekelian matanya atau pada yang kebanyakan daripadanya sekalipun . Demikianlah yang tersebut di dalam Tuhfah, ya’ni yang hilang penglihatannya dan jika ada biji matanya sekalipun, tetapi tiada mengapa yang dhaif penglihatannya sebab biilas { rabun } atau putik yang sedikit atau lainnya . Dan tiada mengapa yang ketiadaan penglihat { penglihatan } pada malam .   

﴾ Dan lagi disyaratkan ﴿ Pula bahawa jangan ada ia sakit yang mendatangkan kurus . Dan jangan ada hilang suatu daripada telinganya dan jika sedikit sekali pun { Penyusun Mughni Al Muhtaj jil 6 halaman 128 berkata : Imam Abu Hanifah berkata : Kalau yang terpotong itu kurang daripada satu pertiga maka ia diharuskan . Begitu juga pendapat penyusun Durrah Al Nashihin halaman 313 } . Maka tiada memadai yang terpotong sekelian telinganya atau suatu suku  daripadanya dan tiada memadai yang dijadikan dengan tiada bertelinga kerana hilang suatu suku daripada yang dimakan .

﴾ Tetapi ﴿ Jika belah telinganya atau bertindik, maka tiada hilang suatu suku daripadanya, maka iaitu tiada mengapa .

﴾ Dan disyaratkan ﴿ Pula bahawa jangan ada terpotong suatu suku daripada lidahnya atau suku daripada susunya atau alyahnya { pundi longgokan lemak pada ekor } atau ekornya dan jika sedikit sekalipun, tetapi memadai yang dijadikan daripada perut ibunya dengan tiada bersusu atau tiada beralyah atau tiada berekor . Dan jika dijadikan dia dengan tiada telinga, tiada memada atas qaul yang ashah kerana telinga itu anggota yang lazim bagi binatang dan pada luputnya itu kekurangan .

﴾ Furu’ ﴿ Setengah daripada ‘aib yang menegahkan qurban itu { ialah } buta sebelah matanya yang nyata butanya jika ada biji matanya sekalipun .

﴾ Dan demikian lagi ﴿ Memadai yang dikembiri { dikasi } kerana menghilangkan pelirnya itu tiada mengurangkan akan dagingnya, hanya adalah ia menambahi dia dan dua pelirnya itu tiada maksud memakan dia pada ‘adat, tetapi adalah setengah ‘Ulama΄ mengharamkan memakan dia .

﴾ Dan demikian lagi ﴿ Memadai yang tiada bertanduk tetapi makruh . Dan tiada mengapa yang patah atau pecah tanduknya jika tiada mencacatkan ia akan dagingnya . Dan tiada memadai yang tanggal sekelian giginya . Bersalahan yang tanggal setengah giginya, maka iaitu memadai jika tiada mencederakan ia akan makannya dan tiada mengurangkan dagingnya . Demikianlah yang tersebut di dalam Tuhfah dan Mughni .

﴾ Dan disyaratkan ﴿ Pula bahawa jangan ada hilang suatu suku yang banyak daripada pahanya . Bersalahan yang sedikit, maka iaitu tiada mengapa .

﴾ Masalah ﴿ Jika melazimkan oleh seseorang akan binatang yang tiada ber‘aib, kemudian kedatangan ‘aib hendaklah diqurban akan dia dan tsabitlah baginya segala hukum udhhiyyah . Maka difahamkan daripada tsabit bagi hukum udhhiyyah itu jadi udhhiyyahnya, ya’ni sahlah qurbannya nadzar itu .

Bersalahan jika ia nadzar qurban binatang yang ber‘aib atau kecil yang belum sampai umurnya tiada jadi udhhiyyah tetapi wajib disembelihnya pada waktu udhhiyyah kerana dilakukan seperti laku udhhiyyah pada menshadaqahkan sekeliannya .

Bab pada menyatakan qurban siri 2 - Jenis -Jenis Haiwan Qurban

Jenis – Jenis Haiwan Qurban

﴾ Bermula ﴿ Tiada memadai akan qurban daripada segala binatang melainkan na‘am jua, iaitu unta dan lembu dan kerbau dan kambing { termasuk biri-biri } kerana bahawasanya berqurban dengan yang lain daripada na‘am itu tiada manqul ia daripada Nabi Shallallaahu ‘alaihi wa sallam dan segala Shahabat kemudiannya .

Maka tiada memadai akan qurban { kacukan antara } lembu hutan dan keldai hutan, ( tetapi ) memadai akan qurban itu lembu yang jadi antara dua jenis atau dua nau’ { kacukan } daripada na‘am .

Maka dii’tibarkan { dikira } umur yang tertinggi daripada umur ibu - bapanya seperti umur dua tahun pada yang jadi antara biri-biri dan kambing . Dan memadai seekor unta atau lembu atau kerbau daripada tujuh orang, sama ada sekelian mereka itu menghendaki akan qurban atau tiada .

   

Dan memadai seekor biri-biri atau kambing daripada seseorang jua dengan muwaafaqat antara ‘Ulama΄ . Dan tiada memadai ia daripada dua orang atau lebih, hingga jikalau menyembelih dua orang akan dua ekor kambing yang bersyarikat keduanya pada membeli tiap-tiap kedua ekor kambing itu, nescaya tiadalah memadai, kerana bahawasanya tiap-tiap daripada keduanya tiada  menyembelih ia akan seekor kambing .

﴾ Adapun ﴿ Hadits :

                                                                        ﴾ ٍ ٱللَّهُمَّ  هَذَا  عَن  مُّحَمَّدٍ  وَ  ﺃمَّةِ  مُحَمّد  ﴿

Ertinya : ‘  Hai  Tuhanku,  inilah  qurban  daripada  Muhammad  dan  pada ummat  Muhammad  ’ .

Maka iaitu ditanggungkan ia atas menyekutukan pada pahala, maka iaitu harus.

Dan dari kerana inilah berkata mereka itu bahawa harus bagi seseorang menyekutukan akan yang lain daripada pahala qurbannya dan hasil pahala bagi yang lainnya .

﴾ Dan yang terafdhal ﴿ Akan qurban itu, unta kerana bahawasanya dagingnya terbanyak daripada lembu dan kambing, maka lembu atau kerbau kerana dagingnya terlebih banyak daripada kambing, kemudian maka biri-biri, kemudian maka kambing kerana bahawasanya biri-biri terlebih baik dagingnya daripada kambing, kemudian maka yang bersyarikat daripada unta, kemudian  maka bersyarikat daripada lembu atau kerbau .

Dan tujuh ekor daripada biri-biri afdhal daripada tujuh ekor kambing, dan tujuh ekor kambing afdhal daripada seekor unta kerana bertambah qurbah kepada  Allah Ta‘ala sebab banyak darah yang ditumpahkannya .

﴾ Furu’ ﴿ Jika lazim akan seseorang itu tujuh ekor kambing dam pada haji, maka menyembelih ia seekor unta atau lembu daripada demikian itu, nescaya memada daripada tujuh kambing .

﴾ Bermula ﴿ Warna qurban yang terafdhal itu putih, kemudian maka kuning, kemudian maka kelabu, kemudian maka merah, kemudian maka belang putih dengan hitam, kemudian maka hitam .

Dan yang laki-laki { jantan } terafdhal daripada yang bini { betina }, itupun selama tiada banyak ia menjantan akan yang bini dan jika banyak ia menjantan akan yang bini, maka yang bini yang belum beranak terafdhal daripadanya .

Dan yang gemuk terafdhal daripada yang kurus, maka seekor yang gemuk terafdhal daripada dua ekor yang kurus dan jika ada bagi keduanya itu warna yang afdhal atau ada keduanya itu laki-laki sekalipun kerana qurban dengan gemuk itu tanda membesarkan qurban, maka telah terdahulu hadits Nabi Shallallaahu ‘alaihi wa sallam pada menyuruhkan dengan membesarkan qurban .